Η Α. Σακελλαροπούλου ψήφισε την αποβολή του Άρη Πουλιανού από το Σπήλαιο Πετραλώνων, που δρομολογήθηκε από τον Ευ. Βενιζέλο!!!

Του Γιώργου Λεκάκη

Επειδή, εν όψει όσων κρίθηκαν (σκέψεις υπ’ αριθ. 7 και 8) ως προς το γενικό χαρακτήρα της επίμαχης ρυθμίσεως και την συμβατότητά της με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, οι λόγοι, με τους οποίους αμφισβητείται η νομιμότητα και η επάρκεια της αιτιολογίας του προσβαλλομένου πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής πρέπει ν’ απορριφθούν ως αβάσιμοι.

Δια ταύτα: Απορρίπτει την αίτηση. Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου. Δέχεται την παρέμβαση και επιβάλλει σε βάρος της αιτούσης τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου, που ανέρχεται σε 460 ευρώ και του παρεμβαίνοντος Δήμου, που ανέρχεται σε 640 ευρώ.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 18 Ιουνίου 2010.

Πρόεδρος: Π. Πικραμμένος.

Δικηγόροι: Σ. Νικολάου – Κ. Γεωργάκης (ΝΣΚ), Α. Καστανάς (ΝΣΚ), Δ. Πανταρώτας.

Εισηγητές: Α. Σακελλαροπούλου, σύμβουλος.

Μέλη: Ν. Σακελλαρίου, Α. Ράντος, αντιπρόεδροι, Α. Θεοφιλοπούλου, Ε. Δανδουλάκη, Ε. Σαρπ, Χ. Ράμμος, Α. Σακελλαροπούλου, Δ. Αλεξανδρής, Μ.-Ε. Κωνσταντινίδου, Γ. Ποταμιάς, Μ. Γκορτζολίδου, Ι. Ζόμπολας, Σ. Μαρκάτης, Δ. Γρατσίας, Α. Ντέμσιας, Σ. Παραμυθιώτης, Φ. Ντζίμας, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Μπεριάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Α. Καλογεροπούλου, Ε. Βιτάλη, Χ. Λιάκουρας, Σ. Κωνσταντίνου, πάρεδροι.

Λήμματα: Νομοθετική λύση σύμβασης, Λύση της σύμβασης για τη φύλαξη και συντήρηση του σπηλαίου Πετραλώνων Χαλκιδικής, Συνταγματικότητα ρύθμισης

Κατά την γνώμη όμως των αντιπροέδρων Ν. Σακελλαρίου και Αθ. Ράντου και του συμβούλου Δ. Αλεξανδρή, η επίμαχη διάταξη, εν όψει του περιεχομένου της, αλλά και του ιστορικού και των εν γένει συνθηκών θεσπίσεώς της, αντίκειται προς την διάταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος και προς την διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που κυρώθηκε με το ν.δ. 53/1974 (Α΄ 256).

Τούτο, διότι, με την διάταξη αυτή, επιχειρείται επέμβαση του νομοθέτη στην εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, με ανατροπή των αποτελεσμάτων, τα οποία η εκτέλεση αυτή συνεπάγεται.

Συγκεκριμένα, με την διάταξη αυτή θεσπίσθηκε, κατ΄ ουσίαν, η νομοθετική απαλλαγή του Δημοσίου από συμβατικές υποχρεώσεις, απορρέουσες από σύμβαση, της οποίας η λύση απέτυχε δικαστικώς, τόσο με την μορφή της ευθείας λύσεως της συμβάσεως αυτής, όσο και με την μορφή της εκ πλαγίου απαλλαγής του Δημοσίου από συμβατικές υποχρεώσεις, την φύση και έκταση των οποίων είχαν ειδικώς προσδιορίσει δικαστικές αποφάσεις των πολιτικών και των διοικητικών δικαστηρίων, επί διαφορών με διαδίκους τους αυτούς όπως και στην παρούσα δίκη, δηλαδή το Δημόσιο και τον αντισυμβαλλόμενο ιδιώτη.

Ποιος ήθελε να… «χαντακωθεί» το σπήλαιο Πετραλώνων για τα επόμενα... 1.000 χρόνια;

Αυτό, κατά τον δρ. Άρη Πουλιανό, κι ένα μικρό παιδάκι μπορεί να το δει...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ.

Χρειάστηκαν τρεις αποφάσεις του ΣτΕ για να κριθεί… «νόμιμη» η αποβολή του Άρη Πουλιανού από το Σπήλαιο Πετραλώνων:

- Η 2546/2005 με 5μελή σύνθεση παρέπεμψε στην 7μελή.

- Η 2979/2009 (υπ. Πολιτισμού Α. Σαμαράς) 7μελούς σύνθεσης έκρινε υπέρ του Πουλιανού, αλλά παρέπεμψε στην Ολομέλεια, λόγω σπουδαιότητας.

- Η 88/2011 (υπ. Πολιτισμού Π. Γερουλάνος) απόφαση της Ολομέλειας εξεδόθη με εισηγήτρια την Αικ. Σακελλαροπούλου, όπου η παραπεμπτική απόφαση επείχε θέση εισηγήσεως.

Η αίτηση του Άρη Πουλιανού, απερρίφθη αλλά με ισχυρή μειοψηφία (αν και η Αικ. Σακελλαροπούλου δεν μειοψήφησε, άρα συντάχθηκε!), σύμφωνα με την οποία  ο νόμος, βάσει του οποίου απεβλήθη ο δρ. Άρης Πουλιανός από το Σπήλαιο, αντίκειται προς την διάταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος και προς την διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, αφού, με την διάταξη αυτή, επιχειρείται επέμβαση του νομοθέτη στην εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, με ανατροπή των αποτελεσμάτων, τα οποία η εκτέλεση αυτή συνεπάγεται.

Παρατίθενται οι σκέψεις 7 και 8 της απόφασης, όπου περιλαμβάνεται και η μειοψηφία:

7. Επειδή, περαιτέρω, στην αιτιολογική έκθεση της διατάξεως του άρθρου 9 παρ.13 του ν. 2557/1997 αναφέρεται ότι με την προτεινόμενη τροπολογία διασφαλίζεται η λυσιτελής εφαρμογή της αρχαιολογικής νομοθεσίας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, κατά δε την εισηγητική έκθεση του ν. 3207/2003 [που υπογράφει ο Ευάγγελος Βενιζέλος] με την προτεινόμενη διάταξη της παραγράφου 28 του άρθρου 10, συμπληρώνεται η διάταξη του ν. 2557/1997 σχετικά με την απόδοση στο Υπουργείο Πολιτισμού χώρων, οι οποίοι έχουν αρχαιολογικό ή σπηλαιολογικό ενδιαφέρον για τη διασφάλιση της αρχαιολογικής ή κάθε άλλης συναφούς επιστημονικής έρευνας.

ΔΕΙΤΕ το μένος του ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ,

κατά της ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ,

επειδή δικαίωνε επί 20 χρόνια τον ΑΡΗ ΠΟΥΛΙΑΝΟ!

Εξ άλλου, κατ’ επίκληση των επίμαχων ρυθμίσεων του άρ. 9 παρ. 13 του ν. 2557/1997, εκδόθηκε σειρά υπουργικών αποφάσεων για την απόδοση από τον ΕΟΤ στο Υπουργείο Πολιτισμού χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (ενδεικτικά τα Ξενία Αρχαίας Ολυμπίας, Επιδαύρου, Σαμοθράκης, Άρτας – ΦΕΚ τ. Β 1090, 1459/1999). Κατ’ επίκληση των ίδιων διατάξεων ζητήθηκε με το ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ ΑΡΧ/Α1/Φ40/65870/4284/2.6.2005 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού η απόδοση στο Υπουργείο Πολιτισμού και άλλων χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, οι οποίοι έχουν περιέλθει από τον ΕΟΤ στην ΕΤΑ Α.Ε. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, με τις ως άνω διατάξεις του άρθρου 9 παρ. 13 ν. 2557/1997, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 10 παρ. 28 του ν. 3207/2003, επιδιώχθηκε η απόδοση στο Υπουργείο Πολιτισμού χώρων αρχαιολογικού ή σπηλαιολογικού ενδιαφέροντος (σπήλαια, τουριστικά ακίνητα κλπ.), που είχαν περιέλθει στην κυριότητα ή χρήση τρίτων, φυσικών ή νομικών προσώπων, υπό το προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς. Συνεπώς, με τις επίμαχες διατάξεις εισάγονται γενικές ρυθμίσεις που επιβάλλονται από λόγους επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος, όπως είναι η προστασία των αρχαιοτήτων, κατά τη ρητή, άλλωστε, περί τούτου συνταγματική πρόβλεψη.

ΜΕΙΟΨΗΦΙΑ. Κατά τη γνώμη όμως του Αντιπροέδρου Ν. Σακελλαρίου και του Συμβούλου Δ. Αλεξανδρή, με τις επίμαχες διατάξεις εισάγεται ρύθμιση ατομικού περιεχομένου, δεδομένου ότι, και με την εκδοχή ακόμη ότι η διάταξη δεν αφορά μόνο το επίμαχο σπήλαιο, αλλά και άλλες συναφείς περιπτώσεις, πρόκειται πάντως, για ρύθμιση συγκεκριμένης και εκ των προτέρων προσδιορίσιμης καταστάσεως, εισαγόμενη κατ΄ απόκλιση των παγίων σχετικών ρυθμίσεων, με την οποία ο νομοθέτης παρεμβαίνει σε σύμβαση μεταξύ του Δημοσίου και ιδιώτη και επηρεάζει τα αποτελέσματα αυτής. Κατά την ως άνω γνώμη η ρύθμιση αυτή έχει ατομικό χαρακτήρα, δεδομένου δε ότι ο λόγος θεσπίσεώς της δεν προκύπτει από τις προπαρασκευαστικές εργασίες του νόμου αντίκειται στο Σύνταγμα (πρβλ. Σ.τ.Ε. Ολομ. 1847/2008).

8. Επειδή, εξ άλλου, εν όψει των δεδομένων της συγκεκριμένης υποθέσεως, δηλαδή του γεγονότος ότι το σπήλαιο Πετραλώνων χαρακτηρίσθηκε αρχαιολογικός χώρος το έτος 1983, ήτοι μετά την υπογραφή της συμβάσεως μεταξύ της αιτούσης εταιρείας και του ΕΟΤ και του ότι η επίμαχη ρύθμιση του ν. 3207/2003 ψηφίσθηκε, ενώ ήδη ίσχυε ο νέος αρχαιολογικός νόμος (ν. 3028/2002), η, κατά τα παραπάνω γενόμενα δεκτά, γενική ρύθμιση του άρθρου 10 παρ. 28 του ν. 3207/2003 δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποβλέπει στην, κατά παραβίαση των άρθρων 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), ανατροπή των εκδοθεισών για την επίδικη υπόθεση δικαστικών αποφάσεων, δεδομένου ότι δεν επιδιώκεται η μεταβολή του χαρακτήρα της επίμαχης συμβάσεως ως ιδιωτικής, ούτε η νομιμότητα της παραχωρήσεως στην αιτούσα της χρήσεως του επίμαχου αρχαιολογικού χώρου κατά το παρελθόν αμφισβητείται, αλλά με τη νομοθετική αυτή ρύθμιση εκδηλώνεται η βούληση του Δημοσίου να επέμβει σε συμβάσεις, όπως η επίμαχη και να τις λύσει. Η επέμβαση δε αυτή δεν παραβιάζει την κατοχυρούμενη στο άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος ελευθερία σύναψης συμβάσεων, εφόσον αποβλέπει στην εκπλήρωση του σκοπού της προστασίας και της ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων, κινείται δε εντός των ορίων που χαράσσει η αρχή της αναλογικότητας, δοθέντος ότι προβλέπεται ρητά στο νόμο δυνατότητα αποζημιώσεως όσων είχαν συμβατικά δικαιώματα χρήσεως των επίμαχων χώρων.

ΜΕΙΟΨΗΦΙΑ: Κατά τη γνώμη όμως των Αντιπροέδρων Ν. Σακελλαρίου και Αθ. Ράντου και του Συμβούλου Δ. Αλεξανδρή, η επίμαχη διάταξη, ενόψει του περιεχομένου της, αλλά και του ιστορικού και των εν γένει συνθηκών θεσπίσεώς της, αντίκειται προς τη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος και προς τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που κυρώθηκε με το ν.δ/γμα 53/1974 (Α΄ 256). Τούτο, διότι, με την διάταξη αυτή, επιχειρείται επέμβαση του νομοθέτη στην εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, με ανατροπή των αποτελεσμάτων, τα οποία η εκτέλεση αυτή συνεπάγεται. Συγκεκριμένα, με την διάταξη αυτή θεσπίσθηκε, κατ΄ ουσίαν, η νομοθετική απαλλαγή του Δημοσίου από συμβατικές υποχρεώσεις, απορρέουσες από σύμβαση, της οποίας η λύση απέτυχε δικαστικώς, τόσο με τη μορφή της ευθείας λύσεως της συμβάσεως αυτής, όσο και με την μορφή της εκ πλαγίου απαλλαγής του Δημοσίου από συμβατικές υποχρεώσεις, την φύση και έκταση των οποίων είχαν ειδικώς προσδιορίσει δικαστικές αποφάσεις των πολιτικών και των διοικητικών δικαστηρίων, επί διαφορών με διαδίκους τους αυτούς όπως και στην παρούσα δίκη, δηλαδή το Δημόσιο και τον αντισυμβαλλόμενο ιδιώτη.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,