ΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΦΘΗΝΗ… ΑΜΦΙΠΟΛΙΑΔΑ!

            Αμφίπολη: η πόλη που έχει δύο όψεις και δύο σημασίες. Σημαδιακή ονομασία…

Έτσι, καθώς η ονομασία της πόλης το απαιτεί, και το ζήτημα του τύμβου της Αμφίπολης και της πορείας των εκεί διενεργουμένων ανασκαφικών εργασιών φαίνεται πως έχει, τελικά, διπλή –αν και όχι πολλαπλή εν κατακλείδι!- σημασιολογία. Μπορεί να υπάρχουν πολλές απόψεις περί του ποιος ή του ποιοι μπορεί να είναι οι  ένοικοι του τύμβου (αν και μόνο από το μέγεθός του, μάλλον πρόκειται για πολυτάφιο, με κάποιον ίσως πιο διαπρεπή τάφο εντός του τεράστιου αυτού μαυσωλείου), αλλά η ουσία των εκάστοτε απόψεων είναι, σε κάθε περίπτωση, αμφίσημη!

Δε θα σταθώ στις εν γένει και επιμέρους απόψεις, με εξαίρεση την άποψη του καθηγητή Andrew Chugg, την οποία θα εξετάσω πιο κάτω –και αυτό γιατί η συγκεκριμένη άποψη πυροδότησε μία σειρά παρανοήσεων και παρεκτροπών στα ΜΜΕ και στην κοινή γνώμη. Εκείνο που με ενδιαφέρει, κατ’ ουσίαν, είναι να εστιάσω, στην κοινωνική παθογένεια που έχει προκληθεί από το ίδιο το ζήτημα «Αμφίπολη».Και πρώτα πρώτα, το καθημερινό «αμφιπολικό δελτίο», εδώ και κοντά δύο μήνες, τόσο στα ελληνικά όσο και στα διεθνή ΜΜΕ. Θα μου πείτε ότι είναι θέμα εθνικής υπερηφάνειας (για μας, όχι για τους ξένους) και η σπουδαιότητα αυτής της ανακάλυψης δεν μπορεί παρά να αναδεικνύεται ανελλιπώς. Δε θα διαφωνήσω, αλλά η ένστασή μου βρίσκεται αλλού. Στο γιατί και στο πώς γίνεται αυτό. Τουλάχιστον από τους εδώ «φωστήρες»!Πάμε κατ’ αρχάς, όμως, στο «γιατί». Γιατί επιμένουν να εκδίδουν «ημερήσιο δελτίο» για την Αμφίπολη; Επιτρέψατέ μου να είμαι καχύποπτη, επειδή ακριβώς όλοι αυτοί που ασχολούνται διακαώς με το θέμα δεν έχουν, κατ’ ουδένα τρόπο, με τις πράξεις και τις σκέψεις τους, δείξει ότι εμφορούνται από κάποια, έστω πενιχρά εθνικά αισθήματα. Και μιλώ για την κυβερνητική πλευρά (χωρίς να εξαιρείται από τα μηδαμώς φιλελληνικά αισθήματα και ο ξένος παράγοντας), αλλά και για τα μεγάλα ΜΜΕ, ξένα και ελληνικά – κυρίως αυτά τα τελευταία με ενδιαφέρουν εδώ, όταν, μάλιστα, κατηγορούν επανειλημμένα όποιον εκφράζεται με εθνικό φρόνημα, αποκαλώντας τον ρατσιστή! Οπότε, γιατί, άραγε, να έχουν αυτή την ξαφνική «ζέση» για το μνημείο της Αμφίπολης όλοι αυτοί οι σχεδόν απάτριδες εκ πεποιθήσεως;Μήπως, λοιπόν, η όλη αυτή ενθουσιαστική περί του θέματος κρύβει… άλλα;

Έχει καταδειχθεί από ορισμένους (αναλυτές, πολιτικούς κ.ά.) ότι αυτή η υπερύμνηση της συγκεκριμένης αρχαιολογικής ανακάλυψης (που ήταν γνωστή εδώ και δεκαετίες, παρεμπιπτόντως) έχει (ίσως) ως σκοπό την ενδυνάμωση της κυβερνητικής εικόνας, επειδή είναι γνωστό ότι ο Έλληνας είναι ιδιαίτερα δεμένος με τα μνημεία και τους προγόνους του –και ειδικά με τον Μεγάλο Αλέξανδρο ή ό,τι τον αφορά- οπότε, η τόση πια ενασχόληση με το ζήτημα της Αμφίπολης αποτελεί καθαρή σπέκουλα εκ μέρους της Κυβέρνησης κυρίως, που έχει πάρει την κατιούσα στις δημοσκοπήσεις.Αυτό, όμως, για μένα είναι μια πρώτη μεν, πλην επιφανειακή εξήγηση. Ούτε, άλλωστε, με εντυπωσιάζουν οι κορόνες εναντίον των Γερμανών που πουλάνε νομίσματα από την Αμφίπολη σε πλειστηριασμούς, διότι δεν είναι κάτι καινούργιο. Από πρώτο χέρι ξέρω με ποιον τρόπο οι γκαλερί του Μονάχου προμήθευαν εδώ και πολλά χρόνια τους συλλέκτες με ελληνικές και άλλες (π.χ. βαβυλωνιακές) αρχαιότητες, γι’ αυτό και το Μουσείο Γκετύ δικάστηκε και αναγκάστηκε να μας επιστρέψει, εκτός των άλλων, και το χρυσό στεφάνι του Φιλίππου. Τώρα το κατάλαβαν αυτό κάποιοι ότι η αρχαιοκαπηλία και η εμπορία των θησαυρών μας γίνεται από τους Γερμανούς –και όχι μόνο- επισταμένως, εδώ και πολλά πολλά χρόνια; Αλλά εμένα άλλο είναι το πρόβλημά μου εδώ. Γιατί…Το σημαντικότερο είναι ότι η καταιγιστική επανάληψη κάποιου θέματος (το βιώσαμε το Φεβρουάριο – Μάρτιο με το αεροσκάφος των Μαλαισιανών αερογραμμών) προκαλεί κάποια αποτελέσματα στη συνείδηση του κόσμου, εντελώς απρόβλεπτα, τα οποία, βεβαίως, ερευνώνται στα πλαίσια των πειραμάτων της λεγόμενης κοινωνικής μηχανικής, την οποία εφαρμόζουν κατά κόρον σήμερα τα διεθνή κέντρα. Και αν στην περίπτωση του αεροσκάφους και των δύσμοιρων επιβατών του οι «μάγοι» διαμορφωτές της κοινής γνώμης έπαιξαν με τον πόνο και την οργή, ώσπου κανέναν πια δεν ενδιέφερε το θέμα (πλην των συγγενών των θυμάτων), εδώ, στο ζήτημα της Αμφίπολης –γι’ αυτό, άλλωστε, έγινε και διεθνές- παίζουν με τον ενθουσιασμό και την ενίσχυση (προς μελλοντικό κατευνασμό, το πιθανότερο) της εθνικής μας υπερηφάνειας!Γιατί, όταν κάτι το λες και το ξαναλές, τελικά, το κάνεις αντιπαθητικό στο μυαλό του αποδέκτη… Και το πολύ Κύριε ελέησον… ξέρετε το παρακάτω, αν και εγώ, προσωπικά, βαριέμαι και το λίγο Κύριε ελέησον…Θα μου πείτε… μα, είναι δυνατόν να πάψουμε να είμαστε εθνικά υπερήφανοι για τα προγονικά κλέα ανδρών, μόνο και μόνο επειδή καθημερινά γίνεται θέμα με την Αμφίπολη; Όχι, αλλά μπορεί να πούμε κάποια στιγμή: «Ωχ, μωρέ, τα ίδια και τα ίδια θα μας λένε κάθε μέρα; Αφού δε βρήκαν τίποτα τόσο σπουδαίο πια σήμερα!» Μην το βλέπετε μικρό αυτό ως αντίδραση, είναι μια αρχή, η αρχή της κάμψης του αισθήματος της υπερηφάνειας…Κι αυτό δεν είναι το μόνο κακό που παράγεται από μια τέτοια μεθοδευμένη τακτική. Ένα άλλο, πρακτικής φύσης κακό που επιτελείται αυτή τη στιγμή, είναι η παρεμπόδιση αυτών των ίδιων των ανασκαφικών εργασιών. Πώς να λειτουργήσει ο αρχαιολόγος όταν η ίδια αυτή ανασκαφή τού έχει γίνει άγχος και δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του με όλους αυτούς που έχει αποπάνω του, από πολιτικούς μέχρι δημοσιογράφους και τρελαμένους ή και απλά περίεργους; Είναι αναπόφευκτο να κάνει λάθη και το αποτέλεσμα να μην είναι το προσδοκώμενο. Φαντάζεστε ένα γιατρό να προσπαθεί να χειρουργήσει και να έχει πάνω απ’ το κεφάλι του ένα πλήθος από έξαλλους και μαινόμενους περίεργους; Ποιος θα τα πληρώσει τα αναμενόμενα λάθη του γιατρού; Ο ασθενής!Έτερον κακόν, η τεράστια προετοιμασία του κοινού για την «ανακάλυψη του αιώνα», με την ανομολόγητη μεν, αλλά εύγλωττη υπόσχεση για χρυσές λάρνακες και βαρύτιμα κτερίσματα εντός του τάφου! Οπότε, αναμενόμενη και η σταδιακή απομείωση του ενθουσιασμού, η απογοήτευση εξαιτίας της μη ανακάλυψης των ποθουμένων. Άλλο τσάκισμα της εθνικής υπερηφάνειας αυτό! Που μπορεί να μη βολεύει την Κυβέρνηση, αλλά βολεύει τους ιθύνοντες νόες των think tanks, που δρομολογούν το τεράστιο αυτό πείραμα κοινωνικής μηχανικής, στο οποίο προαναφέρθηκα και του οποίου τα πειραματόζωα είμαστε (για άλλη μια φορά) εμείς!

Αλλά ας το σκεφτούμε λογικά! Δεν είναι κορυφαίο και από μόνο του αυτό το μνημείο, με τις σφίγγες και τις θεόρατες Καρυάτιδες, την υποβλητικότητα και το μέγεθός του; Μας χρειάζονται χρυσάφια και φτιασίδια για να έχει αξία το μνημείο; Δηλαδή, το Λούξορ στην Αίγυπτο χάνει την αξία του επειδή έχει μόνο αγάλματα και κολόνες; Ας είμαστε λιγάκι σοβαροί! Και ας λογικευτούμε, επιτέλους!

Αλλά υπάρχει κι άλλο ένα κακό, που τεχνηέντως καλλιεργείται από αυτή την περίφημη και φθηνότατη «Αμφιπολιάδα». Η καλλιέργεια του αισθήματος της μικροπρέπειας στο κοινό. Όπου, ξαφνικά, από υπερήφανο και ενθουσιασμένο, αυτό το ίδιο κοινό ξεπέφτει στο επίπεδο της μικροπρεπούς ευτελείας και χασκογελάει ανόητα μιλώντας για όργια και άλλα σεξουαλικά υπονοούμενα προερχόμενα όχι τόσο από τις ίδιες τις ανασκαφές, αλλά κυρίως από τις απόψεις διαφόρων ερευνητών σχετικά με το μνημείο –ή τη διαστρέβλωση των απόψεών τους, θα το δούμε αμέσως αυτό- οπότε το όλο θέμα ευτελίζεται και γίνεται… σαπουνόπερα!

            Γι’ αυτό κι εγώ θα αναφερθώ τώρα ακριβώς σ’ αυτά που έγραψε ο ιστορικός και Αιγυπτιολόγος Andrew Chugg, ο οποίος έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τον Μεγάλο Αλέξανδρο. Θα το κάνω, επειδή θα πρέπει κάποτε να πάψουμε να θαυμάζουμε από τη μία το μεγαλείο των προγόνων μας και από την άλλη να τους εξευτελίζουμε, καταλογίζοντάς τους κάθε είδους σεξουαλική εκτροπή και διαστροφή, μόνο και μόνο επειδή λειτουργούμε υποβολιμιαία, «μονοθεϊστικά» και κομπλεξικά.

Ας σκεφθούμε, όμως, και τα εξής δύο. Πρώτον, ποιοι είναι αυτοί που κατηγορούν τους προγόνους μας, τόσο στο εξωτερικό όσο και εδώ; Πώς τολμούν να κρίνουν την ηθική των Αρχαίων Ελλήνων όλοι αυτοί οι διεφθαρμένοι παιδεραστές, κίναιδοι, σαδομαζοχιστές και αιμομίκτες, που κρύβουν τα πρόσωπα των παιδεραστών από το κοινό, για να τους… προστατεύσουν, και νομιμοποιούν ακόμη και το γάμο μεταξύ ομοφυλοφίλων; Και δεύτερον, γιατί δε γίνεται ποτέ μια τέτοια ανάλογη σπέκουλα όταν πρόκειται για άλλους πολιτισμούς; Γιατί κανείς δεν τονίζει ποτέ με μελανά χρώματα το γεγονός ότι π.χ. οι Αιγύπτιοι φαραώ παντρεύονταν τις αδελφές τους; Και γιατί δε γίνεται ποτέ μεγάλος λόγος για τους πολυάριθμους δυστυχείς, που θυσιάζονταν όταν πέθαινε ένας βασιλιάς της Βαβυλώνας; Και τα τεκμήρια για το αποτρόπαιο αυτό έθιμο έχουν βρεθεί πολλάκις εντός των τάφων τους! Για να μην πούμε για την Εβραϊκή Παλαιά Διαθήκη, τις αιμομιξίες (τον Λωτ και τις θυγατέρες του), τη σωματεμπορία (τον Αβραάμ και τη Σάρα, που την παρουσίαζε για αδελφή του στον Φαραώ και σ’ άλλους και τους την έδινε για «γυναίκα») ή τις ανθρωποθυσίες (τη θυσία του Αβραάμ)… Ύστερα απ’ όλ’ αυτά… Οι Έλληνες τούς πειράζουν; Ναι, ναι, τους πειράζουν! Αλλά η μανία τους αυτή δεν έχει τόσο ως στόχο τους Αρχαίους, όσο εμάς τους νεότερους Έλληνες, που πρέπει να αισθανόμαστε πως είμαστε οι… «υπερήφανοι» απόγονοι κάποιων διεφθαρμένων και μυστήριων τύπων!…

            Αλλά ας ασχοληθούμε με τον κ. Andrew Chugg, που, κατά τη γνώμη μου, δε φταίει καθόλου ο άνθρωπος για τα εδώ δημοσιεύματα, έχει την άποψή του, είναι σοβαρός ερευνητής και δεν είχε σκοπό να φορτίσει έτσι το κλίμα. Την υπαιτιότητα γι’ αυτή την αρρωστημένη φόρτιση την έχουν, κυρίως, τα ελληνικά ΜΜΕ!

            Μας είπαν, λοιπόν, αρχικά, πως το θέμα με τον Andrew Chugg παρουσιάστηκε από το History Channel. Πρώτη γκάφα! Που αποδεικνύει την προχειρότητα με την οποία γράφονται οι ειδήσεις, σε συνδυασμό όμως με μια πάγια προπαγανδιστική γραμμή, που επιτάσσει τη στόχευση στα συναισθηματικά κέντρα των Ελλήνων.

Λοιπόν, κύριοι του Τύπου, όσο κι αν προσπαθήσατε να το ανασκευάσετε στη συνέχεια, με μια επόμενη… σωρεία λαθών –και όποιος θέλει ας δει και ας συγκρίνει τα σχετικά δημοσιεύματα, το ένα αντικρουόμενο του άλλου- ο Andrew Chugg έδωσε αρχικά συνέντευξη στο Discovery Channel και στη συνέχεια, έγραψε δύο άρθρα (Α΄ & Β΄ μέρος) στο Greek Reporter. Από αυτό το β΄ άρθρο του Greek Reporter, θα αντλήσουμε τα στοιχεία που μας ενδιαφέρουν.

Και πρώτα πρώτα, ας αναφερθούμε στα όσα έγραψε ο Chugg περί των Σφιγγών στην είσοδο του ταφικού μνημείου. Αυτό που είπε, λοιπόν, ήταν σωστό. Και αποδεικνύει ότι κατέχει σε βάθος, εκτός των άλλων, και την Αρχαία Ελληνική Θρησκεία! Η Ήρα είναι η κατεξοχήν Θεά των Σφιγγών, αναφέρει, και εφόσον οι Μακεδόνες βασιλείς είχαν ως προστάτη τον Δία, είναι λογικό να προστατεύονταν οι τάφοι των βασιλισσών από σφίγγες, αφού η Ήρα είναι σύζυγος του Διός. Τις σφίγγες, όμως, θα τις ξαναβρούμε πιο κάτω, σε άλλο σημείο του άρθρου του, γι’ αυτό ας περάσουμε στο καυτό ζήτημα: στις «ξεσαλώστρες» Καρυάτιδες του τάφου, που, σύμφωνα με τους Έλληνες δημοσιογράφους, επιτελούν, από την άλλη όχθη του… Αχέροντα πλέον, τα «όργιά» τους!

Ας δούμε πώς ορίζει τις Καρυάτιδες ο αρχαιολογικός κόσμος, πράγμα που καταγράφεται ακόμη και στη Wikipedia:

«Η Καρυάτις (πληθυντικός: Καρυάτιδες) είναι γλυπτή γυναικεία μορφή, που χρησιμεύει ως αρχιτεκτονικό στήριγμα, αντί στύλου ή πυλώνα και η οποία υποβαστάζει το θριγκό ενός ναού ή άλλου μνημείου με το κεφάλι της. Ο ελληνικός όρος «Καρυάτιδες» σημαίνει κυριολεκτικά: «Παρθένες των Καρυών», μιας αρχαίας πόλης της Πελοποννήσου. Στις Καρυές*υπήρχε ένας διάσημος ναός της Θεάς Αρτέμιδας Καρυάτιδας. ‘Ως Καρυάτις, η Θεά ετιμάτο από τις κόρες της πόλης αυτής με τις καρυδιές, από τις Καρυάτιδες, οι οποίες κατά τη διάρκεια του εκστατικού κυκλικού χορού τους, μετέφεραν στα κεφάλια τους καλάθια με  φρέσκα καλάμια, σαν να ήταν οι ίδιες φυτά που χόρευαν’ (Kerenyi 1980 p 149)».

*Εννοείται η αρχαία λακωνική πόλη Καρυαί, χτισμένη στις δυτικές πλαγιές του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 950 μέτρων, ακριβώς στο ίδιο σημείο που βρίσκεται σήμερα το ομώνυμο χωριό.

Παρθένες, λοιπόν! Είναι σαφές! Αφού μάλιστα τιμούν την Παρθένο Θεά Αρτέμιδα, δε θα μπορούσαν παρά να είναι Παρθένες. Γι’ αυτό, άλλωστε, τις επέλεξαν ως πρότυπα οι Αθηναίοι για τον ιερό βράχο της Θεάς Παρθένου Αθηνάς Παλλάδας, για να στέκουν πλάι στον  Παρθενώνα! Και δεν μπορεί να μην το ξέρει αυτό ο Andrew Chugg! Επιστήμονας είναι ο άνθρωπος, λέτε να κάνει τόσο μεγάλο λάθος; Βέβαια, πριν προχωρήσουμε, εφιστώ την προσοχή στην επισήμανση που κάνει ο σπουδαίος αυτός μελετητής του Ελληνικού πολιτισμού, ο Kerenyi, ο οποίος τονίζει το γεγονός ότι οι Καρυάτιδες «χορεύουν» και μάλιστα, υποδυόμενες τη χλωρίδα της φύσης. Θα δείτε πιο κάτω γιατί αυτά μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα.

Ας δούμε, όμως, τι λέει ο ίδιος ο Τσανγκ για τις Καρυάτιδες εν γένει στο άρθρο του:

«Οι Καρυάτιδες, που είναι γενικά πυλώνες οι οποίοι έχουν το σχήμα γυναικείων μορφών, είναι ένα εξαιρετικά σύνηθες στοιχείο της Ελληνικής και της Ρωμαϊκής τέχνης και αρχιτεκτονικής. Οι βόστρυχοι των μαλλιών που πέφτουν μπροστά στους ώμους στις Καρυάτιδες της Αμφίπολης αποτελούν ένα σύνηθες χαρακτηριστικό. Όμως, η όλη στάση τους και ιδιαίτερα η θέση των μπράτσων τους είναι ελαφρώς διαφορετική».

Και αυτό το περί της στάσης τους είναι ορθό. Σημειώνουμε, όμως, επιπλέον, ότι οι Καρυάτιδες αξιοποιούνται σε μνημειακά αρχιτεκτονήματα της Ρωμαϊκής εποχής, αρχής γενομένης από τον πρώτο Ρωμαίο αυτοκράτορα Οκταβιανό Αύγουστο (27 π.Χ. - 14 μ.Χ.), δηλαδή μόλις τον Α΄ αιώνα π.α.χ.χ.! Όχι ενωρίτερα. Και μάλιστα, επί εποχής Οκταβιανού Αυγούστου, πολύ σημαντικό αυτό! Δείτε και το προηγούμενο άρθρο μου στο blog μου. Μπορεί κάτι να λέει, τελικά, χωρίς να θέλω να επιμείνω σε μια υπόθεση αστήρικτη επί του παρόντος, εφόσον δεν υπάρχει η ανασκαφική απόδειξη –και αν ο τάφος έχει συληθεί, από τη στιγμή, μάλιστα, που βρέθηκε σπασμένη η πόρτα, τότε, δυστυχώς, ίσως η ανασκαφή να μην μπορέσει να μας δώσει απαντήσεις… προς μεγάλη, βεβαίως, χαρά της κ. Όλγας Παλαγγιά, που υποστηρίζει ότι ο τύμβος αυτός είναι Ρωμαϊκό μνημείο και η οποία, σημειωτέον, υπήρξε συνεργάτις του Σκοπιανού αρχαιολόγου Ευγένιου Μπόρζα, όπως γράφτηκε και από την εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», όπου τονίζεται ότι η «προβληματική» (και φιλοσκοπιανή) περίπτωση Παλαγγιά έχει καταδειχθεί και από το National Geographic. Οι συνειρμοί είναι ιδιαίτερα εύγλωττοι, οπότε δε θα το σχολιάσουμε περισσότερο.

http://www.protothema.gr/culture/article/412839/amfipoli-kanei-spekoula-uper-ton-skopianon-i-palaggia/

            Αλλά ας συνεχίσουμε με το άρθρο του Chugg και την περιγραφή του για τις Καρυάτιδες –ή γλυπτά τύπου Καρυάτιδας- της Αμφίπολης:

«Στέκουν κοιτάζοντας ευθεία μπροστά, στις δύο πλευρές μιας πύλης, σχεδόν σαν να είναι η μία καθρέφτης της άλλης και η καθεμιά τους έχει απλωμένο και υψωμένο το μπράτσο της στο πλάι της πύλης, ενώ το άλλο χέρι είναι κατεβασμένο και πιάνει ελαφρά το χιτώνα.»

Και συνεχίζει πιο κάτω:

«Το πιο κοντινό πρότυπο με τις Καρυάτιδες της Αμφίπολης που έχω δει είναι η Καρυάτιδα από τις Τράλλεις… Η Καρυάτιδα αυτή χρονολογείται πιθανόν στην πρώτη Ρωμαϊκή εποχή (1^ος αιώνας π.α.χ.χ.). Παρόλ’ αυτά, οι Καρυάτιδες της Ρωμαϊκής εποχής βασίζονται πολύ συχνά στα Κλασικά ή Ελληνιστικά πρωτότυπα, οπότε αυτό δε μας λέει αναγκαστικά κάτι σχετικό με τη χρονολογία ή την ακριβή πηγή έμπνευσης για τις Καρυάτιδες της Αμφίπολης».

Βλέπετε ότι αντιμετωπίζει φλεγματικά το θέμα και με καμία εμπάθεια. Και σ’ αυτό το σημείο έχει δίκιο, η Καρυάτιδα από τις Τράλλεις μοιάζει, όντως, με τις Καρυάτιδες της Αμφίπολης. Αλλά ο Chugg δε στέκεται μόνο εδώ, ούτε αφήνει υπονοούμενα, ότι δήθεν ο τάφος μπορεί να είναι Ρωμαϊκός και όχι Μακεδονικός! Μάλιστα, προχωρεί ακόμη περισσότερο και συγκρίνει τα ευρήματα της Αμφίπολης με κάποια καθαρά Μακεδονικά προγενέστερα ευρήματα! Λέει, λοιπόν:

«Ένας περισσότερο αποκαλυπτικός παραλληλισμός ανευρίσκεται στις Καρυάτιδες – μινιατούρες».

Ποιες είναι αυτές οι Καρυάτιδες – μινιατούρες;… Οι χορεύτριες των Ηλυσίων! Πού βρέθηκαν; Δείτε, πάλι από το άρθρο και δείτε και τις φωτογραφίες που παραθέτω και εγώ:

«Αυτός είναι ο θρόνος της γιαγιάς του Αλεξάνδρου, της Ευρυδίκης της Α΄, ο οποίος βρέθηκε στον τάφο της στις Αιγές. Εναλλάσσονται (οι Καρυάτιδες – μινιατούρες) με πραγματικά κολονάκια, λειτουργώντας ως αντηρίδες στην όλη κατασκευή. Και αυτές έχουν το ένα μπράτσο υψωμένο και το άλλο χέρι κατεβασμένο να πιάνει ελαφρά το χιτώνα τους. Έχουν μια ελαφρώς πιο δυναμική στάση απ’ ό,τι οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης και φαίνονται μάλλον σαν να υποβαστάζουν παρά σαν να κάνουν ένα απλό βήμα προς τα εμπρός, έτσι έχουν αποκληθεί κάποιες φορές ‘χορεύτριες’.»

Κι αυτές χορεύουν, λοιπόν! Κι αυτό δεν είναι περίεργο, αφού και οι Καρυάτιδες του Ερεχθείου είναι «χορεύτριες»! Όλες οι Καρυάτιδες είναι χορεύτριες προς τιμήν των Θεών, τελικά!

«Παρόλ’ αυτά, η εν γένει ομοιότητα είναι εντυπωσιακή, όταν θυμόμαστε ότι ο συγκεκριμένος θρόνος είχε και σφίγγες (που τώρα έχουν κλαπεί)…», συνεχίζει τη σκέψη του ο Chugg.

            Λέμε εδώ ότι κάποιοι, που παραμένουν άγνωστοι μέχρι σήμερα, είχαν καταφέρει να εισέλθουν στον τάφο της Ευρυδίκης το 2001 και να αφαιρέσουν τρία μαρμάρινα αγαλματίδια γυναικών (των Καρυάτιδων -  μινιατούρων) και άλλα τρία αγαλματίδια Σφιγγών, καθώς και δύο μαρμάρινους ρόδακες από τα μέτωπα του θρόνου. Ποτέ δε βρέθηκαν τα κλοπιμαία. Γι’ αυτό, όμως, δεν ενδιαφέρεται ο Τύπος, ούτε και το καταδεικνύει, ούτε και το τονίζει! Γιατί, άραγε;

            Ας δούμε, όμως, πώς προχωρεί το σκεπτικό του Chugg:

«Είναι δύσκολο να παραβλέψουμε τη σχέση ανάμεσα στη Μακεδόνισσα βασίλισσα του 4^ου αιώνος και στον τάφο της Αμφίπολης με τις Καρυάτιδες του θρόνου της Ευρυδίκης.»

Όχι απλά δύσκολο, αλλά κατ’ εμέ, αδύνατο να μην υπάρχει σχέση και απόλυτη συνάφεια των συμβόλων και των προτύπων! Γι’ αυτό και ο Chugg καταλήγει ότι αυτά τα στοιχεία τον ωθούν ώστε να θεωρεί δεδομένη την ύπαρξη μιας βασίλισσας εντός του τάφου της Αμφίπολης.

Πάμε τώρα να δούμε το «χαρακτήρα» των Καρυάτιδων της Αμφίπολης. Διαβάζουμε στο άρθρο του Αιγυπτιολόγου:

«Ο Πλούταρχος, στο δεύτερο κεφάλαιο του Βίου του Αλεξάνδρου (Βίοι Παράλληλοι) μάς δίνει  μια ζωηρή περιγραφή της Ολυμπιάδας και των γυναικών της συνοδείας της. Γράφει ότι οι γυναίκες αυτές συμμετείχαν σε Ορφικές τελετουργίες και Διονυσιακούς οργιασμούς, μαζί με τη βασίλισσα, και αποκαλούνταν Κλώδωνες (πιθανόν ‘σβούρες’ / ‘αδράχτια’ ή ‘πολυλογούδες’)  ή Μιμαλλόνες (‘αυτές που μιμούνται τους άνδρες’).»

Όντως, αυτό είναι το κείμενο του Πλουτάρχου. Τι θέλει, λοιπόν, να πει ο… ποιητής; Ότι οι Μακεδόνες επέλεγαν για την τελευταία κατοικία των βασιλισσών τους κάποιες συντρόφισσες ακόλαστες («Αμφίπολη, η βίλα των οργίων»!!! όπως έγραψαν κάποιοι ανεγκέφαλοι δημοσιογραφίσκοι), ώστε να συνεχίζεται το… πάρτι και στις όχθες της Στυγός;

Όχι, βέβαια! Αυτό είναι το συμπέρασμα που εκπορεύεται από τη σύγχρονη κοινωνική διαστροφή μας, για την οποία σας έλεγα παραπάνω…

Ας δούμε, όμως, πώς ορίζεται η αρχαία λέξη «όργιο», «οργιασμός» από τα αρχαία λεξικά –μπορείτε να το διασταυρώσετε και μόνοι σας:

Όργιον >  συγγενές με το ἔργον. Η σημασία της λέξης «Όργιον» είναι > λατρεία, κατά την οποία οι πιστοίχορεύουν και τραγουδούν ξέφρενα. Και αυτά είναι, κυρίως, τα διονυσιακά όργια.

Δηλαδή, είτε ιέρειες της Αρτέμιδας, είτε ιέρειες του Διονύσου, οι γυναικείες μορφές τύπου Καρυάτιδας πάντα «χορεύουν»!

Μόνο κατά τη μεταχριστιανική εποχή ο όρος «όργιο» εξέπεσε και από «έργο» και «θρησκευτική λατρεία» κατάντησε να υπονοεί την έκφυλη ομαδική σεξουαλική δραστηριότητα.

Ξεχνάτε, όμως, ότι λέμε: «όργιο βλάστησης», γι’ αυτό και οι Καρυάτιδες υποδύονται φυτά, όπως μας καταδεικνύει οKerenyi; Είναι ο οργασμός της φύσης, η γονιμική της δύναμη. Είναι κακό αυτό; Και αν για κάποιους είναι… σοκαριστική η δυνατότητα της φύσης να ζει και να αναπαράγεται (κάτι είπαμε παραπάνω για παιδεραστές, σεξιστές, μάτσο σήμερα οι… ηθικώς άμεμπτοι αυστηροί τιμητές των πάντων!), μήπως είναι για σας σοκαριστικές και οι… λέξεις: «οργανισμός» και «οργάνωση»; Λέω, μήπως;

Μήπως, επιπλέον, θεωρείτε ότι ο ιερέας του Απόλλωνος στους Δελφούς (άρα και του Διονύσου, αφού υπήρχε εκεί συλλατρεία των δύο Θεών), ο μεγάλος Έλλην φιλόσοφος Πλούταρχος, αυτόν εννοώ, θα μιλούσε έτσι χλευαστικά (με τη σημερινή έννοια των «οργίων») για τις ιέρειες του Βάκχου; Έχει καμιά λογική –αν μη τι άλλο!- η σκέψη αυτή;

Επιστρέφουμε στο άρθρο του Chugg και εξετάζουμε την ετυμολογία που αποδίδει στις Κλώδωνες και στις Μιμαλλόνες, όπως, δηλαδή, αποκαλούνταν στη Μακεδονία οι Βάκχες. Παραθέτουμε πρώτα την άποψη των καθ’ ημάς «επισήμως αποδεκτών» γλωσσολόγων:

Κλώδωνες > κλώζω = κρώζω…, εκβάλλω όμοιον ήχον εις σημείον αποδοκιμασίας, συρίττω.

Δηλαδή, οι Κλώδωνες εκβάλλουν μαινόμενες κραυγές και σφυρίγματα αποδοκιμασίας! Είναι μία άποψη… αν και οChugg το «Κλώδωνες» το βγάζει κυρίως από το ρήμα «κλώθω» (με μετατροπή του θ σε δ), γι’ αυτό μιλάει για «αδράχτι», που πράγματι, είναι σαν σβούρα και υποδηλώνει, επίσης, το στροβιλιστό χορό. Επιπλέον, από το «κλώθω» βγαίνει και η λέξη «καλάθι», και καλάθια ακριβώς κρατάνε οι κόρες αυτές στα κεφάλια τους και χορεύουν! Πιο λογική μού φαίνεται η εξήγηση του Chugg εμένα, πάντως!

Πάμε και στις Μιμαλλόνες! Τι λένε οι «κλασικοί» μας;

Μιμαλλών = «αι βάκχαι και βοηδρόμοι, ήτοι αι μετά βοής και εκπλήξεως, δια το κάτοχοι είναι, προϊούσαι δρόμω» (Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν = Λαμπροπούλου (1999, 658).

                Δηλαδή, αυτές που έχουν πάθει… καταληψία και τρέχουν φωνάζοντας αλλόφρονες στους δρόμους! Τόσο ωραία εικόνα παραθέτει για τις αρχαίες κόρες ο κ. Λαμπρόπουλος! Και άρα… μήπως ο Chugg δεν ξέρει τι λέει, όταν εξηγεί τη λέξη ως: «αυτές που μιμούνται τους άνδρες»; Για να δούμε τι γράφει παρακάτω στο άρθρο του:

«Ο Πολύαινος, στο 4.1, στην Ιστορία του σχετικά με τον Αργαίο, έναν πολύ αρχαιότερο βασιλιά της Μακεδονίας, γράφει ότι οι Κλώδωνες ήταν ιέρειες του Διονύσου, που κατέληξαν να αποκαλούνται Μιμαλλόνες μετά από κάποιο περιστατικό, κατά το οποίο κάποιες Μακεδόνισσες Παρθένες, που έφεραν τους θύρσους του Διονύσου, θεωρήθηκαν κατά λάθος άνδρες κατά τη διάρκεια μιας μάχης. Ο Πλούταρχος επίσης μάς λέει ότι η Ολυμπιάς έκρυβε δράκοντες στα ‘μυστικά λίκνα’ που έφεραν οι Κλώδωνές της και τα οποία έβγαζαν συχνά τα κεφάλια τους από κει μέσα, τρομοκρατώντας τους άνδρες. Η λέξη ‘λίκνα’, που χρησιμοποιεί γι’ αυτά τα καλάθια ο Πλούταρχος, περιγράφει τον τύπο των καλαθιών που φέρουν στα κεφάλια τους οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης. Άρα, αν υποτεθεί ότι ο τάφος είναι της Ολυμπιάδας, η εξήγηση για τις Καρυάτιδες θα μπορούσε να είναι ότι αυτές αντιπροσωπεύουν τις Κλώδωνες, οι οποίες μοιράζονταν τα Ορφικά τυπικά με τη βασίλισσα και τώρα φυλάνε τον τάφο της.»

Μπορεί να μη συμμερίζομαι ακριβώς την άποψη περί του ποιες είναι οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης και αν είναι Κλώδωνες ή Μιμαλλόνες ή δεν είναι, αλλά για προσέξτε τι λέει ο Chugg εδώ: για «Παρθένες» μιλάει ο άνθρωπος, άρα δεν μπορεί να εννοεί τα όργια όπως τα εννοούν οι σύγχρονοι εκμαυλιστές του όρου, αλλά να τα εκλαμβάνει με την αρχαία, τη λατρευτική έννοια της λέξης! Και μάλιστα, όσο κι αν μας φαίνεται άγριο πράγμα, η εικόνα με τα φίδια μέσα από καλάθια που κρατούσαν εκείνες οι αρχαίες κόρες, αυτήν ακριβώς την άποψη ενισχύει: ότι χρησιμοποιούσαν τους «δράκοντες» ως όπλο για να απομακρύνουν τους επίδοξους «ερωτύλους», αλλά το χρησιμοποιούσαν ακόμη και ως… κανονικό όπλο!

Λέμε εδώ ότι ο Πολύαινος ο Μακεδών ήταν ρήτορας και ιστορικός και έγραψε σε 10 βιβλία «Περί Θηβών». Επίσης, ο Αργαίος ο Α' ήταν βασιλιάς της Μακεδονίας, γιος του Περδίκκα Α' και της Κλεοπάτρας. Διαδέχτηκε τον πατέρα του στο θρόνο της Μακεδονίας πιθανότατα το 678 π.Χ. Διάδοχός του ήταν ο γιος του Φίλιππος Α'. Λέτε να έχει δίκιο γι’ αυτά που γράφει εδώ ο Chugg ως προς την επεξήγηση της λέξης «Μιμαλλόνες»; Για να δούμε τι λέει ο ίδιος ο Πολύαινος, λοιπόν! Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα του Πολύαινου:

«Ο Αργαίος, βασιλεύς των Μακεδόνων, και ο Γάλαυρος των Ταυλαντίων. Οι Ταυλάντιοι εκστρατεύουν κατά των Μακεδόνων. Ο Αργαίος, που είχε μικρή δύναμη, διατάσσει τις παρθένες των Μακεδόνων, επειδή οι πολέμιοι έφερναν ολόκληρη φάλαγγα μαζί τους, να τους φανερωθούν από το όρος της Ερεβοίας. Κι εκείνοι (οι Ταυλάντιοι) έφεραν (τη φάλαγγα). Εκείνες δε, παρθένες πολλές, φανερώθηκαν και άρχισαν να κατεβαίνουν από το βουνό, πάλλοντας στα χέρια τους θύρσους αντί για δόρατα, ενώ τα πρόσωπά τους σκιάζονταν από στεφάνια. Ο Γάλαυρος ξαφνιάστηκε, νομίζοντας ότι οι παρθένες ήταν άνδρες, έτσι όπως(τις έβλεπε) από μακριά, και σήμανε υποχώρηση. Οι Ταυλάντιοι τότε έφευγαν, πετώντας κάτω τα όπλα και παρατώντας εκεί τα υποζύγιά τους. Και ο Αργαίος, επειδή επεκράτησε αμαχητί, ίδρυσε ιερόν στον Διόνυσο τον Ψευδάνορα και  τις Παρθένους, τις οποίες παλαιότερα ονόμαζαν Κλώδωνες οι Μακεδόνες, διέταξε να τις ονομάζουν Μιμαλλόνες, επειδή μιμήθηκαν τους άνδρες».

            Τους έβαλε τα γυαλιά των «κλασικών» ο Chugg; Ε, μάλλον!

Όσο για τα αρχαία «όργια», όσοι τα φαντασιώνεστε, λυπάμαι, αλλά θα μείνετε με την όρεξη!

Ντορέτα Πέππα

doretapeppa.blogspot.com