1828: Ο Noah Webster αναδεικνύει την Ελληνογένεια της Αγγλικής γλώσσας

Γράφει ο Ιωάννης Δ. Παπακωνσταντίνου Η 14η Απριλίου 1828 ήταν μια μεγάλη ημέρα για την Ελλάδα. Τότε1 η Ρωσία κήρυξε πόλεμο κατά της Τουρκίας,2 σύμφωνα με στρατιωτικά σχέδια που είχαν εκπονήσει οι Ρώσοι το 1821, επί θητείας και με μεθοδεύσεις του Ιωάννου Καποδίστρια, ως Συνυπουργού Εξωτερικών και­ Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας («Εξ Απορρήτων Συμβούλου») του Τσάρου. Δι’ εκείνου του πολέμου, οι Ρώσοι επέπρωντο να καθορίσουν την απελευθέρωση της Ελλάδος ως ανεξάρτητης χώρας (και όχι ως αυτόνομης ηγεμονίας φόρου υποτελούς στον Σουλτάνο, όπως πάσχιζαν να επιτύχουν παντοιοτρόπως και ματαίως οι Άγγλοι).3 Κατά αξιοσημείωτη χρονική σύμπτωση, κατά την ίδια εκείνη σημαδιακή ημέρα, 14 Απριλίου 1828, ο Noah Webster, ο κορυφαίος Αμερικανός λεξικογράφος, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών των Η.Π.Α. (1799) και μέγας παιδαγωγός των Η.Π.Α.—χαρακτηρισθείς κατ' ευφημισμό “Schoolmaster of the Republic” των Η.Π.Α.—άρχισε τότε επίσημα την ρηξικέλευθη λεξικογραφική του μεταρρύθμιση στην Αγγλόγλωσση Γραμματεία, συμβάλλοντας στην προβολή της εγειρομένης Ελλάδος ως πολιτισμικής υπερδυνάμεως σε παγκόσμιο επίπεδο έκτοτε,4 με αντίστοιχη απομείωση της προβολής πολιτισμικής υπεροχής της Μεγάλης Βρεταννίας σε αποικιακό επίπεδο τότε στον 19ο αιώνα και σε διεθνές επίπεδο μέχρι σήμερα στον 21ο αιώνα. 1. Ελληνοποίηση της Αγγλικής λεξικογραφίας Συγκεκριμένα. στις 14 Απριλίου 1828, ο Noah Webster προέβη σε μια κίνηση που φαινομενικά ήταν μια συνήθης γραφειοκρατική πράξη ρουτίνας: Κατοχύρωσε στην Αγγλία τα πνευματικά δικαιώματα (copyright) ενός νέου λεξικού της Αγγλικής, με τίτλο «American Dictionary of the English Language», που επρόκειτο σύντομα να εκδοθεί εντός του έτους (1828) από την εκδοτική εταιρεία «Black, Young and Young», με έδρα το Λονδίνο. Φαινομενικά δηλαδή, επρόκειτο περί ενός ακόμη λεξικού που θα προσετίθετο στην Αγγλόγλωσση Γραμματεία, όπως π.χ. ήταν το πρωτόλειο χρηστικό λεξικό με τίτλο «A Compendious Dictionary of the English Language» του ιδίου τού Webster που είχε εκδοθεί πριν 22 χρόνια, το 1806.

Μόνο που το 1828 δεν ήταν 1806: Το νέο λεξικό του Webster το 1828 αποσκοπούσε όχι απλώς να εμπλουτίσει την Αγγλόγλωσση Γραμματεία αλλά να ανατρέψει άπαξ διά παντός το αφήγημα των Αγγλικών πανεπιστημίων, κυρίως της Οξφόρδης και δευτερευόντως του Cambridge, περί δήθεν πρωτογένειας και δήθεν γλωσσολογικής υπεροχής της επιτηδευμένης Βρετανικής Αγγλικής έναντι άλλων γλωσσών και διαλέκτων ανά τον κόσμο στην εποχή της αποικιοκρατίας και έκτοτε. Προς αυτό τον σκοπό, ο Webster ήταν ο πρώτος που διά του νέου του λεξικού θα κατεδείκνυε ότι η Αγγλική γλώσσα δεν είναι πρωτογενής (γηγενής) γλώσσα κατά το μείζον αυτής μέρος: Θα απεδείκνυε ότι οι πραγματικές («αυτόχθονες») Αγγλικές λέξεις συνιστούν ένα σχετικά μικρό ποσοστό του Αγγλικού λεξιλογίου, χαμηλότερο από 15%, ενώ το μείζον ποσοστό του λεξιλογίου, περισσότερο από 62%, έχει Ελληνική ή Λατινική προέλευση. Εν τοις πράγμασι, εντός του 1828, ο Webster θα υποδήλωνε ότι υφίσταται θέμα περί του εάν κατά πόσο η Αγγλική μπορεί λογικά να θεωρείται αυτόνομη (γηγενής) γλώσσα που εμπλουτίσθηκε από Ελληνο-Λατινικό λεξιλόγιο, ή αντιστρόφως Ελληνο-Λατινογενής γλώσσα (Romance language)5 που απλώς ενσωμάτωσε ένα σχετικά μικρό αριθμό γηγενών (Κελτικών) λέξεων, υπό το πρίσμα μάλιστα ότι η δομή της Αγγλικής γλώσσας, η Αγγλική Γραμματική, προέρχεται εξ ολοκλήρου (κατά 100%) από την Ελληνική Γραμματική, ως απλουστευμένο αντίγραφο (αν όχι «κακέκτυπο») της Ελληνικής Γραμματικής.6 Επί πλέον, ο Webster θα ανεδείκνυε δια του λεξικού του, εντός του 1828, την αξιολογική σημασία των Ελληνο-Λατινικών λέξεων της Αγγλικής: Ο νοήμων χρήστης του λεξικού θα συνειδητοποιούσε, αργά ή γρήγορα, ότι εάν αφαιρούντο οι ελληνικές και οι λατινικές λέξεις από την Αγγλική, τότε με το λεξικολογικό (γηγενές) υπόλειμμα της Αγγλικής οι Βρετανοί δεν θα μπορούσαν να συνεννοηθούν μεταξύ τους ούτε σε ηγετικό επίπεδο, ώστε να διατηρήσουν την αποικιοκρατορία τους, ούτε καν σε στοιχειώδες επίπεδο ευρυτέρων κοινωνικοοικονομικών σχέσεων—πέραν βεβαίως απλών δραστηριοτήτων, όπως η καλλιέργεια αγρών και η συλλογή καρπών από τα δένδρα, ήτοι δραστηριότητες οι οποίες δεν προϋποθέτουν γνώση αυτών των δύο σπουδαίων αυτοκρατορικών7 γλωσσών (Ελληνικής και Λατινικής). έχει κι άλλα εδώ....