ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΚΛΕΜΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ (+ΒΙΝΤΕΟ)


Στις 30 Μαρτίου του 2013, ο Ρόναλντ Ομπερμάιερ, μηχανικός στο επάγγελμα, πήγε στο ταχυδρομείο της μικρής γερμανικής πόλης Ρίμσινγκ όπου ζει, κρατώντας ένα δέμα, που ύστερα από πολλή σκέψη είχε αποφασίσει να αποχωριστεί.

Το προηγούμενο βράδυ είχε αμπαλάρει το περιεχόμενό του με μεγάλη προσοχή: 73 αρχαία αντικείμενα που χρονολογούνται από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ. ― αγαλματίδια, λυχνάρια, γυάλινα αγγεία και νομίσματα. Μια ζωή θυμόταν τα αρχαία αυτά στην κεντρική βιτρίνα του σαλονιού του σπιτιού του και τον πατέρα του να τα περιεργάζεται και να του αφηγείται τη συναρπαστική τους ιστορία.«Μεγάλωσα με αυτά, αλλά μια ημέρα είπα στον εαυτό μου ότι ήρθε η ώρα. Πρέπει τα αρχαία να επιστρέψουν εκεί όπου ανήκουν». Ο παραλήπτης του δέματος ήταν το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω, εκεί όπου είχε ζήσει ο πατέρας του Ομπερμάιερ ως πολεμικός ανταποκριτής του γερμανικού ναυτικού πριν από επτά δεκαετίες, το 1942, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν το νησί.Στο χειρόγραφο γράμμα που έστειλε ο Ομπερμάιερ στο μουσείο και δημοσιεύει για πρώτη φορά η «Κ», εξιστορεί όσα θυμάται από τις διηγήσεις του πατέρα του για την «ιστορία των αρχαιοτήτων», όπως το τιτλοφορεί: «Ως τοπικό αρχηγείο (οι Γερμανοί) κατέλαβαν ένα κτίριο που χρησίμευε ως μουσείο. Τα εκθέματα που βρίσκονταν εκεί τα πέταξαν από το παράθυρο. Ο πατέρας μου μάζεψε μερικά κομμάτια και κέρματα από αυτά και τα έφερε στη Γερμανία. Μετά τον θάνατο του πατέρα μου, το 1996, έχω εγώ αυτά τα εκθέματα και θα ήθελα πολύ να τα επιστρέψω σε ένα μουσείο στην Κω».
Η λεηλασία του μικρού αυτού μουσείου το ’41 από τους Γερμανούς και η παράνομη φυγάδευση εκείνων των αρχαίων αντικειμένων είναι μια από τις εκατοντάδες ιστορίες της Κατοχής που θα έμεναν για πάντα άγνωστες αν δεν αποφάσιζε ο ίδιος ο Ομπερμπάιερ να επιστρέψει τα κλεμμένα αρχαία.
Η μόνη γραπτή πηγή που έχουμε σήμερα για τις απώλειες σε αρχαία αντικείμενα στην περίοδο της Κατοχής είναι το «ζημίαι των αρχαιοτήτων εκ του πολέμου και των στρατών κατοχής», ένας τόμος 165 σελίδων του 1946, γεμάτος ιστορίες κλοπών παράνομων ανασκαφών και ζημιών σε ολόκληρη την Ελλάδα και από τις τρεις δυνάμεις κατοχής, γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής. «Το έργον δεν είναι πλήρες», όπως σημειώνει στον πρόλογο ο τότε υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων του 1946, με εντολή του οποίου οι μεγαλύτεροι αρχαιολόγοι της εποχής έκαναν αυτή την καταγραφή. Με την Ελλάδα στα πρόθυρα του Εμφυλίου Πολέμου άλλωστε, κάθε ημέρα έφταναν νέα δεδομένα, ενώ για πολλές πόλεις δεν υπάρχει καν καταγραφή γιατί το αρχαιολογικό προσωπικό ήταν «ελλιπέστατον».
Τη λίστα αυτή αποφάσισε να επικαιροποιήσει η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Δεν είναι αριστερά αυτό που μας κυβερνά...

Νόσος των Λεγεωνάριων: Προσοχή στα συμπτώματα της ασθένειας από τα air condition!

To μπαρμπούτι (Κανόνες)